رام - روزشمار ایرانی معنادار - بیست و چهارم اردیبهشت

این روز در تاریخ ایران به نسبت پرتکاپو بوده است. در ۹۵۵ خورشیدی حیدر میرزا صفوی پسر شاه طهماسب پس از آن که به دنبال مرگ پدرش ادعای تاج و تخت کرد به دست قزلباشان هوادار برادرش شاه اسماعیل دوم کشته شد و شاه اسماعیل دوم که مردی خونریز بود و سال‌های سال در قلعه‌ی قهقهه زندانی بود به تاج و تخت دست یافت. دو و نیم قرن بعد در ۱۲۰۲ یوسف کرام چشم به جهان گشود و او از دشمنان بی‌امان دولت عثمانی بود و امروز مؤسس ناسیونالیسم لبنانی به شمارش می‌آورند. در ۱۳۰۲ به دنبال پیشروی رضاشاه در حوزه‌ی نفوذ انگلیسی‌ها در جنوب، کنسول انگلیس در اهواز به لرد کرزن که وزیر مختار بود نامه‌ای نوشت و او را قانع کرد که مقاومت در برابر ارتش ایران فایده‌ای ندارد و به این ترتیب شیخ خزعل تسلیم شد. با این همه قبایل جنوب ایران تا سال ۱۳۴۲ خلع سلاح نشده بودند و تازه در بیست و چهارم اردیبهشت این سال بود که ستاد ارتش اعلام کرد خلع سلاح عشایر فارس پایان گرفته است.
هم‌زمان با این اعلام ساختمان شبکه‌ی دائمی ارتباطات سازمان پیمان مرکزی بین تهران-آنکارا و راولپندی به پایان رسید. واقعه‌ی دیگر آن که دو سال بعد در ۱۳۴۵ هجدهمین کنفرانس شورای زنان در ایران برگزار شد.
در ۱۲۸۶ هم تعداد زیادی از زنان پایتخت در میدان بهارستان گرد آمدند و خواستار تدوین قانون اساسی و توسعه‌ی مدرسه و مکتبخانه برای دختران شدند.
در سطح جهانی این روز با چند رخداد سیاسی مهم گره خورده است. در ۹۸۹ لویی سیزدهم پس از به قتل رسیدن هانری چهارم بر تخت فرانسه تکیه زد، و خودش هم در همین روز به سال ۱۰۲۲ درگذشت. در ۱۱۹۰ پاراگوئه از اسپانیا جدا شد و اعلام استقلال کرد و در ۱۲۶۷ امپراتوری برزیل فرمان «قانون زرین » ‌را اعلام کرد و بردگی را در این قلمرو الغا کرد. در ۱۲۹۸ یونانی‌ها ازمیر را گرفتند و ارتششان بیش از ۳۵۰ ترک را به قتل رساند. در ۱۳۱۹ هلند تسلیم قوای آلمان شد، در ۱۳۲۷ اسرائیل در مقام یک کشور مستقل اعلام موجودیت کرد، و در ۱۳۳۴ هشت کشور کمونیست از جمله شوروی عهدنامه‌ی ورشو را امضا کردند و بلوک شرق زاده شد.
در میان زادگان این روز می‌توان از این کسان یاد کرد: رابرت اوون مصلح اجتماعی (۱۱۵۰)، جرج لوکاس کارگردان جنگ ستارگان (۱۳۲۳)، روبرت زمه‌کیس کارگردان (۱۳۳۱)، و مارک زاکربرگ آفریننده‌ی فیس‌بوک (۱۳۶۳).
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
درود یاران
به کانال «دان» خوش آمدید، «دان» رسانه‌ایست برای پراکندن دانایی، و فیلم‌هایی کوتاه در زمینه‌های علوم انسانی و دانشهای تجربی را برای همه‌ی پارسی‌زبانان فراهم می‌‌آورد، و با داشتن زیرنویس انگلیسی برای گستره‌ی عامتری از مخاطبان نیز سودمند است. برای خبرگیری و دسترسی به آثار بعدی «دان»، هموند این رسانه شوید و با ما همراه باشید.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پژوهش و نگارش: دکتر شروین وکیلی
ویرایش و پردازش: بهنوش عافیت‌طلب
خوانش و تدوین: فرهاد آقابابایی
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
#دان
#Done
#Sherwin_Vakili
#شروین_وکیلی
#رام
#Ram