Baydar: "Türkiye'deki hukuk sistemi adalet getirmez"
- 7 yıl önce
Euronews: Tecrübeli gazeteci Yavuz Baydar ile birlikteyiz. Yavuz Bey 15 Temmuz gecesi Türk halkı darbecilere direnerek Türk demokrasisine sahip çıktı. Bunun üzerinden bir yıl geçti ve bir yıl sonra Türkiye demokrasisi ne durumda?
Yavuz Baydar: Kabus gibi bir yıla yol açtı bu darbe girişimi. Yani Türk demokrasisisinde geriye kalan ne varsa bir gece içerisinde silip süpürdü. Bir nevi kolektif intihar eylemiydi diyebiliriz, bir grup subayın başlattığı.
Ama hemen arkasından karşı darbe hamlesi ile sürdü her şey. Temel soru bugün itibariyle dahi bu askeri kalkışmanın engellenebilip engellenemeyeceği üzerinedir. Bu sorunun cevabını hala alabilmiş değiliz. Bu sorunun cevabını alamadığımız sürece de hayatını kaybeden 249 sivil ve sadece emir kulu oldukları halde linç edilen çok sayıda asker ve alt rütbeli subayın yerde kalan kanlarının ya da haklarının alınamayışı ile karşı karşıyayız. Çok sayıda insan. Sadece 249 kişi değil. Az önce söylediğim emir kulu pozisyonundaki, emirleri yerine getirmek için sokağa salınan asker ve alt rütbeli insanları da bunun içine eklememiz gerekir. Onlar da aynı zamanda bu olayın kurbanları. 365 gün bir kabus gibi geçti. Çünkü hemen arkasından ilan edilen olağanüstü hal, Erdoğan tarafından sarf edilen ‘Allah‘ın lütfu’ ifadesi, peş peşe gelen olaylar zinciri kısa zamanda bize anlattı ki olağanüstü halin, bir nevi araçsallaştırılması sonucunda toplumun önemli kesimleri renk ayırımı, sosyal aidiyet ayrımı gözetilmeksizin çok ciddi bir tasfiyenin, bir zulüm dalgasının kurbanı oldular.
Olağanüstü hal eşyanın tabiatı gereği hakları çok ciddi biçimde kısıtladı ve yasal ve anayasal düzen bir nevi askıya alındı. İnsanlar haklarını arayamaz duruma geldiler ve aradan geçen üç, dört ay sonrasından başlayarak hak, hukuk ve adalet nosyonu yerle bir oldu. Hukuk devleti yapısı bir alev gibi söndü ve sonunda insanlar CHP liderinin başlattığı adalet yürüyüşüne hak vermek ve onun arkasına takılmak noktasına geldiler. Çünkü ülkedeki en temel, herhangi bir demokrasinin kuruluş harcı olan hukuk artık yok. Türkiye’de artık bir hukuk devleti yok. Hukuksuzluk hakim. Bundan aklı başında olan herkes şikayetçi. Ve maalesef bu darbe girişimi Türkiye’yi kendisini önemli ve kalıcı bir yer aramakta olduğu demokrasi camiasından çıkarttı. Ve hızla sırtını Batı‘ya dönmüş ve hızla Orta Asya cumhuriyetlerinde bir modele doğru sürüklenen , ‘tek adam’ yönetimine doğru sürüklenen bir ülke haline getirdi.
Euronews: Ortada bir darbe girişimi var, peki bunun kökenine inme adına atılan adımlar yeterli mi, cevapsız sorulara yanıt bulunabilecek mi?
Yavuz Baydar: Bu soruların cevaplarının çoğunu alıp alamayacağımızdan hiç emin değilim. Maalesef Türkiye’de köhne adalet, yargı yapısı sürekli olarak problem üretmeye devam edegelen bir yapıydı. 1980’lerde böyleydi ve 90’larda da böyleydi, bugün de böyle. Partizanlaştırılmış, devletçi zihniyetin hakim olduğu bir yapıdan söz ediyoruz. Burada değişen bir şey yok. Yani 1990’lardaki diyelim ‘Manisalı Gençler davası’ veyahut
Yavuz Baydar: Kabus gibi bir yıla yol açtı bu darbe girişimi. Yani Türk demokrasisisinde geriye kalan ne varsa bir gece içerisinde silip süpürdü. Bir nevi kolektif intihar eylemiydi diyebiliriz, bir grup subayın başlattığı.
Ama hemen arkasından karşı darbe hamlesi ile sürdü her şey. Temel soru bugün itibariyle dahi bu askeri kalkışmanın engellenebilip engellenemeyeceği üzerinedir. Bu sorunun cevabını hala alabilmiş değiliz. Bu sorunun cevabını alamadığımız sürece de hayatını kaybeden 249 sivil ve sadece emir kulu oldukları halde linç edilen çok sayıda asker ve alt rütbeli subayın yerde kalan kanlarının ya da haklarının alınamayışı ile karşı karşıyayız. Çok sayıda insan. Sadece 249 kişi değil. Az önce söylediğim emir kulu pozisyonundaki, emirleri yerine getirmek için sokağa salınan asker ve alt rütbeli insanları da bunun içine eklememiz gerekir. Onlar da aynı zamanda bu olayın kurbanları. 365 gün bir kabus gibi geçti. Çünkü hemen arkasından ilan edilen olağanüstü hal, Erdoğan tarafından sarf edilen ‘Allah‘ın lütfu’ ifadesi, peş peşe gelen olaylar zinciri kısa zamanda bize anlattı ki olağanüstü halin, bir nevi araçsallaştırılması sonucunda toplumun önemli kesimleri renk ayırımı, sosyal aidiyet ayrımı gözetilmeksizin çok ciddi bir tasfiyenin, bir zulüm dalgasının kurbanı oldular.
Olağanüstü hal eşyanın tabiatı gereği hakları çok ciddi biçimde kısıtladı ve yasal ve anayasal düzen bir nevi askıya alındı. İnsanlar haklarını arayamaz duruma geldiler ve aradan geçen üç, dört ay sonrasından başlayarak hak, hukuk ve adalet nosyonu yerle bir oldu. Hukuk devleti yapısı bir alev gibi söndü ve sonunda insanlar CHP liderinin başlattığı adalet yürüyüşüne hak vermek ve onun arkasına takılmak noktasına geldiler. Çünkü ülkedeki en temel, herhangi bir demokrasinin kuruluş harcı olan hukuk artık yok. Türkiye’de artık bir hukuk devleti yok. Hukuksuzluk hakim. Bundan aklı başında olan herkes şikayetçi. Ve maalesef bu darbe girişimi Türkiye’yi kendisini önemli ve kalıcı bir yer aramakta olduğu demokrasi camiasından çıkarttı. Ve hızla sırtını Batı‘ya dönmüş ve hızla Orta Asya cumhuriyetlerinde bir modele doğru sürüklenen , ‘tek adam’ yönetimine doğru sürüklenen bir ülke haline getirdi.
Euronews: Ortada bir darbe girişimi var, peki bunun kökenine inme adına atılan adımlar yeterli mi, cevapsız sorulara yanıt bulunabilecek mi?
Yavuz Baydar: Bu soruların cevaplarının çoğunu alıp alamayacağımızdan hiç emin değilim. Maalesef Türkiye’de köhne adalet, yargı yapısı sürekli olarak problem üretmeye devam edegelen bir yapıydı. 1980’lerde böyleydi ve 90’larda da böyleydi, bugün de böyle. Partizanlaştırılmış, devletçi zihniyetin hakim olduğu bir yapıdan söz ediyoruz. Burada değişen bir şey yok. Yani 1990’lardaki diyelim ‘Manisalı Gençler davası’ veyahut